W świątecznym odcinku zapraszamy na tradycyjną wiejską wigilię. Karol Okrasa odwiedza dom (obecnie muzeum) Jarosława Iwaszkiewicza w Stawisku. Pani Maria Iwaszkiewicz opowiada nam o świątecznych obyczajach w domu pisarza. Wraz z Zofią Dzięcioł – gospodynią domu w Stawisku – Karol gotuje zupę rybną z karpia z pulpetami, sandacza po polsku oraz pierogi z kapusta i grzybami.
Zupa rybna z karpia z pulpetami
Składniki:
- 1 cały karp wagi ok. 1,5 kg
- 1 seler
- 2 pietruszki
- 1 por
- 1 marchewka
- 1 cebula
- 4 liście laurowe
- 2 łyżki posiekanego świeżego koperku
- 1 jajko
- 1 namoczona mała bułka
- 1 łyżka bułki tartej
- 1 łyżka cukru
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- sól, pieprz, olej
Sposób przygotowania:
1.Umytego karpia filetujemy, przed dodaniem do wywaru dokładnie płuczemy ości i głowę.
2.Warzywa: seler, marchewkę, pietruszkę, cebulę i por wkładamy do zimnej wody, doprawiamy liśćmi laurowymi, doprowadzamy do wrzenia i gotujemy na wolnym ogniu przez 30 minut; następnie dokładamy ości i głowę z karpia; gotujemy na wolnym ogniu jeszcze przez godzinę.
3.Pulpety karpia: z filetów karpia odcinamy skórę, dzielimy je na mniejsze kawałki, po czym dwukrotnie mielimy przez maszynkę z dodatkiem namoczonej bułki; zmieloną rybę łączymy z bułką tartą, posiekanym koperkiem, solimy i dokładnie mieszamy (dobrze jest schłodzić masę w lodówce przed formowaniem pulpetów); pulpety formujemy w zwilżonych olejem dłoniach na krągłe kulki wielkości orzecha włoskiego.
4.W naczyniu rozpuszczamy cukier na karmel, dokładamy koncentrat pomidorowy, przesmażamy, dolewając odrobinę wywaru z ryby; na koniec doprawiamy pieprzem, startą skórką i sokiem z cytryny.
5.Wyjmujemy z wywaru ości i warzywa, po czym pojedynczo wkładamy doń pulpety; gotujemy je przez 3 – 4 minuty na bardzo wolnym ogniu; ugotowane pulpety przekładamy na talerze, a wywar zaprawiamy przesmażonym koncentratem pomidorowym z przyprawami; taką gorącą zupą zalewamy pulpety na talerzach.
Sandacz po polsku z wody
Składniki:
- 1 cały wypatroszony sandacz wagi ok. 1kg
- 1 pietruszka
- 1 por
- 1 marchewka
- 1 cebula
- 1 łyżeczka pieprzu w ziarenkach
- 1 pęczek świeżego koperku
- 1/3 łyżeczki szafranu
- 1 – 2 ugotowane na twardo jajka
- 2 łyżki masła
- sól, pieprz, olej
Sposób przygotowania:
1.Sandacza ładnie czyścimy, skrobiemy łuski; wykrawamy z niego dwa filet – rozpoczynamy cięcie od grzbietu wzdłuż kręgosłupa, następnie tniemy wzdłuż ości brzusznych (filet powinien być równy i nieposzarpany); dzielimy filety na porcje (ości i głowę można przeznaczyć na zupę).
2.Wywar do gotowania sandacza: marchewkę, por, pietruszkę i cebulę kroimy na kawałki i wkładamy do dużego, płaskiego naczynia z zimną wodą; dodajemy pieprz w ziarenkach, koperek z łodygami, szafran i sól do smaku; gotujemy przez 30 minut na wolnym ogniu.
3.Do gotowego wywaru wkładamy delikatnie kawałki sandacza i gotujemy przez 5 minut na bardzo wolnym ogniu.
4.Jajka na twardo drobno siekamy, a masło rozpuszczamy na patelni, aż uzyska rumiany kolor.
5.Na talerze wykładamy rybę, posypujemy posiekanym jajkiem na twardo i polewamy roztopionym masłem.
Pierogi z kapustą i grzybami
Składniki:
- 250 g mąki pszennej
- 150 ml mleka
- 50 g masła
- 150 g ugotowanych suszonych grzybów
- 150 g świeżej kapusty białej
- ½ cebuli
- 1 ząbek czosnku
- sól, pieprz, olej
Sposób przygotowania:
1.W garnku podgrzewamy mleko z dodatkiem masła (do zagotowania), po czym doprawiamy solą; do miski wsypujemy mąkę i zalewamy ciepłym mlekiem z masłem; łączymy składniki i wyrabiamy je, aż ciasto stanie się jednolite, miękkie i delikatne.
2.Farsz: ugotowane suszone grzyby, cebulę, czosnek i kapustę drobno siekamy; w naczyniu rozgrzewamy olej i przesmażamy kapustę z cebulą i czosnkiem; kiedy kapusta będzie miękka, dokładamy grzyby i smażymy wszystko razem jeszcze 10 minut; farsz studzimy.
3.Ciasto pierogowe rozwałkowujemy na desce na grubość 2-3 mm, wycinamy szklanką koła, nakładamy na nie farsz i zlepiamy dokładnie brzegi, formując kształtne pierogi.
4.Pierogi gotujemy w osolonym wrzątku, delikatnie mieszając, przez 2-3 minuty od wypłynięcia na powierzchnię.
5.Ugotowane pierogi podajemy polane roztopionym masłem.
Źródło: TVP